Partimize ve devrimci sosyalist kurumlara yönelik Eylül ayında başlayan ve halen süren devlet terörüyle 21 Eylül'de ve 9 Kasım'da tutuklanan 19 ESP'linin (Ezilenlerin Sosyalist Platformu) mahkemeleri, 22-23 Şubat günlerinde Diyarbakır Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
22 Şubat günü görülen duruşmada, mahkemeye çıkartılan 10 ESP'liden 4'ü tahliye edilirken, 9 Kasım'da tutuklanan 9 ESP'linin çıkarıldığı 23 Şubat mahkemesinde de 4 ESP'li daha serbest bırakıldı. Tutukluğuna devam kararı verilen 11 ESP'li ise hapishaneye geri götürüldü. Dava 22 Mart'a ertelendi.
Duruşmaları saldırıları boşa çıkartma mücadelesinin önemli bir ayağı olarak gören sosyalist kurumlar, eylemler, kitle çalışmaları ve diğer demokratik kurumları sürece dahil etme çabaları ile mahkemeye hazırlandılar. ESP, mahkeme öncesinde 21 Şubat günü İstanbul, Adana, Antep, Ankara, Malatya, Eskişehir, Bursa'da yaptığı eş zamanlı eylemlerle Amed tutsaklarına özgürlük talebini dile getirirken, özellikle Kürdistan'da tutsaklara destek için kitle çalışmaları yoğunlaştırıldı.
Duruşmaların sürdüğü 22-23 Şubat günlerinde mahkeme önü de eylem alanına dönüştü. Dersim, Sivas, Malatya, Antep, Erzurum, Adana, Mersin ve Antakya'dan ESP'liler, tutsaklarla dayanışmak için kitlesel biçimde Amed'de toplanırken, İstanbul'dan da bir ESP heyeti Amed'e gitti. DTP, Barış Anneleri İnisiyatifi, Yapı Yol-Sen, Tüm Bel-Sen, Eğitim-Sen, TKP, Partizan, DHP ve HÖC adliye önünde ESP'li tutsaklara destek verdi. Öte yandan Almanya'dan mahkemeye katılan bir uluslararası heyet de mahkemeyi izledi.
Mahkemeler, Türk sömürgeci faşizminin kendi hukuk sınırlarını bile hiçe sayan pervasızlığının yeni bir örneği oldu. Kurum temsilcilerinin adliye binasına girmeleri ve mahkemeyi izlemeleri TMŞ ekiplerinin keyfi engellemeleriyle karşılaşırken, bir ESP'li şapkasında ESP yazdığı gerekçesiyle gözaltına alındı. Temsilcilerin giremediği mahkemelere, bizzat baskınlarda yer alan TMŞ ekipleri rahatlıkla katıldı.
Öte yandan, mahkemeye hazırlık sürecinde Amed kent merkezinde 18 Şubat günü gözaltına alınan iki ESP'li daha, "MLKP üyesi olmak" iddiasıyla tutuklandı.
Son tahliyelerle birlikte şu ana dek Manisa, Muğla, İzmir, Adana, Antep ve çeşitli kentlerde görülen mahkemelerde yaklaşık 20 tutsak serbest bırakıldı. Ancak bir yandan da gözaltı ve tutuklamalar sürüyor.
Mahkeme tarihlerinin açıklanmasıyla birlikte Eylül tutsaklarına özgürlük mücadelesi yeni bir dönemece girmişti. 22-23 Şubat mahkemeleri, saldırının Kürdistan ayağı bakımından, gerek tutsak sayısının fazla oluşu, gerekse de Amed merkezinde oluşu bakımından özel bir önem taşıyordu. İstanbul'da ESP, Atılım, EKD, SGD, Özgür Radyo, Limter-İş ve Tekstil-Sen sendikalarının tutuklu yönetici ve aktivistlerinin çıkarılacağı duruşma ise 13 Nisan'da görülecek. Bu duruşma, 8-12 Eylül tarihlerinde tutuklanan 23 devrimci ve komünistin, tarihi henüz netleşmemiş olan mahkemesiyle birlikte, yargılama sürecinin merkezinde duruyor.
13 Nisan mahkemesine, tutuklama terörüne maruz kalan kurumların merkezinde durduğu, çeşitli demokratik kurumları, devrimci çevrelerin, aydınların, sendikacıların da aktif ya da pasif destek verdiği bir eylemlilik süreciyle hazırlanılıyor. Eylemsizleştirilmeye, meşruluğu kırılmaya çalışılan kurumlar, mahkemelerin gerek Türkiye ve Kuzey Kürdistan'dan gerekse uluslararası alandan kurum ve kişilerin katılımı ve kitlesel dayanışma aracılığıyla, sosyalist mevzilerin aktif biçimde savunulması mücadelesinde bir kaldıraca dönüştürülebileceği perspektifini taşıyorlar.
Devrimci, ilerici, komünist parti ve örgütlerin de 10 Eylül tutsaklarıyla ile dayanışmayı, 13 Nisan mahkemesini izleyecek enternasyonal heyetlerde yer alarak, mahkeme günlerinde Türk konsoloslukları önünde eylem ve etkinlikler düzenleyerek örgütlemesi, dünya burjuvazisinin "terörle mücadele" demagojisi altında estirdiği gerici baskı dalgasına karşı eylemli dayanışmayı yükseltmek bakımından önem taşıyor.